6 Temmuz 2025, Pazar

Son Güncelleme: Bugün

Gündem

30 Temmuz 2020, Perşembe 08:37

500 BÜYÜK ŞİRKET LİSTESİNDE TORBALI DAMGASI

Capital Dergisi'nin her yıl yayınladığı Capital 500 sonuçlarına göre, TÜPRAŞ yine ilk sırada yer aldı. Şirketler 2019'da reel olarak yüzde 2,1 büyürken, şirket kârları yüzde 6,2 daraldı.

Capital Dergisi tarafından her yıl yayınlanan ve Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin yer aldığı Capital 500 araştırmasının sonuçları açıklandı. TÜPRAŞ ilk sıradaki yerini korurken, araştırmada yer alan şirketler 2019 yılında reel olarak yüzde 2,1 büyürken, şirketlerin kârları ise yüzde 6,2 daraldı.

Her yıl ağustos ayında yayınlanan Capital 500 araştırmasında, Türkiye'nin en büyük 500 özel şirketinin ciro ve kârlılık rakamları, sektör ve illerine göre en büyük şirketlerin listesi yer alıyor.

Capital 500 araştırmasının sonuçlarına göre, 500 büyük şirketin sıralandığı listenin zirvesindeki TÜPRAŞ yine ciroda en büyük şirket olarak birinciliği bırakmadı. İkinci Türk Hava Yolları ve üçüncü ise Petrol Ofisi oldu. Onu dördüncü sırada Opet izledi.

2019 cirolarına göre Capital 500 araştırmasında listenin ilk 10'unda yer alan şirketlerden dördünün yeri değişirken, altısı yerini korudu. 2018 yılında yedinci olan BİM Birleşik Mağazalar beşinciliğe, beşinci olan Ford Otosan yedinciliğe, onuncu sırada yer alan Ahlatcı Kuyumculuk sekizinciliğe, on üçüncü sırada yer alan RC Rönesans İnşaat onunculuğa geldi.

GIDACILAR ÖN SIRALARDA YER ALDI

Capital500'de şirketlerin sektörel dağılımı göz önünde bulundurulduğunda, 66 şirketle listede en fazla yer alan sektör gıda-içecek. Onu 52 şirketle ikinci sırada enerji, 46 şirketle üçüncü sırada otomotiv sektörü takip ediyor.

2018 yılında yine sayısal liderliği elinde bulunduran gıda sektöründen 57 şirket listede yer almıştı. 2018'de şirket sayısında ikinci olan enerji sektöründen 48, üçüncü olan sektör otomotivden ise 44 şirket yer alıyordu.

Gelir açısından yapılan katkıda tablo değişiyor. Capital 500 cirosuna en büyük katkıyı yapan sektör yine açık ara enerji-petrol. 2019'da sektörün Capital 500 cirosundan aldığı pay yüzde 19,5 oranında gerçekleşti. İkinci sırada yüzde 10,4'lük payla otomotiv geliyor. Bu sektörleri de sırasıyla perakende, gıda-içecek, demir-çelik, ulaştırma, elektrik-elektronik, inşaat, kuyum ve telekom takip ediyor.

2018'den 2019'a sektörlerin araştırmaya yaptığı katkı sıralamasında çok büyük bir değişiklik olmadı. Perakendenin 2018'de yüzde 6,6 olan payı yüzde 8,7'ye, gıda-içecek sektörünün yüzde 6,7 olan payı yüzde 7,4'e çıktı. Öte yandan inşaatın yüzde 5,8 olan payı yüzde 4,9'a, demir-çeliğin yüzde 8,4'lük payı yüzde 6,7'ye geriledi. Bu değişimler de yine inşaat ve sanayideki daralmayı gözler önüne seriyor.

500 BÜYÜKTE BÜYÜME VE KÂRLILIK DARALDI

2018 yılında nominal olarak yüzde 36,9 büyüme yaşayan Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin toplam cirosu ise 2019 yılında yüzde 16,3 oranında büyüdü. Ancak cirosal büyüme hızı reelde daha keskin bir düşüş yaşadı. Reel olarak 2018'de yüzde 17,8'lik büyüyen toplam ciro, 2019'da yüzde 2,1'lik büyüme yakalayabildi.

Öte yandan, 2019'da düşen talep ve artan maliyetler de şirketleri kârlılık konusunda ciddi şekilde baskıladı. Bu süreçte birçok şirket kârdan taviz verdi. 2018 yılında listedeki şirketlerin nominal olarak kârlılığı yüzde 19 oranında artış kaydederken, 2019'de bu artış yüzde 6,9 oldu. Reele baktığımızda ise kârdaki tahribat net olarak görülüyor. 2018'de reelde yüzde 2,4 oranında yükselen şirketlerin toplam kârı, 2019'da yüzde 6,2 oranında daraldı.

2019'da 235 şirket kârını paylaşmamayı tercih etti. Ayrıca, kâr hanesine zarar yazan şirket sayısındaki artış 2019'da da devam etti. 2017'de kârını açıklayan 311 şirketten 34'ü zarar ederken, 2018'de kâr açıklayan 251 şirketten 37'si zarar yazmıştı. 2019'da ise kârını paylaşan 265 şirketten 39'u zarar açıkladı.

GİRİŞ BARİYERİ YÜKSELDİ

10 yıl öncesine listeye girmek zorlaştı. 10 yıl öncesiyle bir kıyaslama yaptığımızda ise 2009 yılında listeye girmek için aşılması gereken bariyer 92,9 milyon dolardı. Bu yılki listeye ise 2019 sonuçlarına göre 151,9 milyon dolar ve üzeri cirosu olan şirketler girebildi.

Yeni araştırmanın sonuçlarına göre, listeye yeni katılan birçok şirket olduğu da dikkat çekiyor. 2018 yılında listeye giren yeni şirket sayısı 53 iken 2019'da bu sayı 70 oldu. Yeni katılan 70 şirketin sektörel dağılımına baktığımızda karşımıza şu tablo çıkıyor:

Gıda-içecekte 13, enerji-petrolde 9, ticaret-hizmette 5, perakende, tekstil-konfeksiyonda 4'er, demir-çelik, makine, turizm, otomotiv, inşaat ve bilişimde 3'er, dış ticaret, elektrik-elektronik, ilaç dağıtım, kimya, mobilya ve tarımda 2'şer, gübre, lojistik, plastik, savunma ve ulaştırmada 1'er şirket Capital 500'e giriş yaptı.

DİKKAT ÇEKENLER

-Listeye 70 yeni şirket katıldı.
-Giriş bariyeri 152,9 milyon dolardan 151,9 milyon dolara geriledi.
-Listenin zirvesi ile en altı arasındaki gelir makası kapanıyor. 2018'de makas 120,3 katken 2019'da makas 104 kata düştü.
-Zirvedeki ilk iki oyuncu arasındaki gelir makası kapanmaya başladı.
-2019'da yedi şirket üç haneli büyüdü. 2018'de 9 şirket üç haneli büyümüştü.
-2019'da 287 şirket çift haneli büyüme kaydetti. 2018 yılında 401 şirket çift haneli büyümüştü.
-500 şirketten 80'i ciroda küçüldü. 2018'de bu sayı 25'ti.
-500 şirketten 233'ü kârını açıklamamayı tercih etti.
-2019'da kâr bilgisi veren 267 şirketten 39'u zarar açıkladı.
-44 şirket 10 milyar TL'nin üzerinde ciro kaydetti. 2018 yılında bu sayı 38'di.
-16 şirket 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptı. 2018'de bu rakam 18'di.

TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK 50 ŞİRKETİ (2019 yıl sonu rakamlarına göre)

2019

Firma adı

Ciro (TL)

 

1

Tüpraş 

89.600.776.000

 

2

Türk Hava Yolları

75.118.000.000

 

3

Petrol Ofisi

53.662.903.006

 

4

Opet Petrolcülük 

46.380.765.739

 

5

BİM Birleşik Mağazalar 

40.211.942.000

 

6

Shell&Turcas Petrol 

39.325.332.000

 

7

Ford Otosan

39.209.019.000

 

8

Ahlatcı Kuyumculuk

34.752.655.746

 

9

Arçelik

31.942.000.000

 

10

RC Rönesans İnşaat

27.742.267.000

 

11

Ereğli Demir Çelik

27.465.185.000

 

12

Ahlatcı Metal Rafineri

26.687.012.149

 

13

Toyota Otomotiv

26.059.116.581

 

14

Oyak Renault 

24.635.365.339

 

15

A101 Yeni Mağazacılık

24.284.917.446

 

16

Turkcell

23.996.262.000

 

17

Türk Telekom

23.657.108.000

 

18

Anadolu Efes Biracılık

23.313.811.000

 

19

Migros

23.191.364.000

 

20

LC Waikiki Mağazacılık

22.600.000.000

 

21

Star Rafineri

20.929.952.765

 

22

Enerjisa Enerji 

19.453.085.000

 

23

Tofaş Oto Fabrika

18.896.914.000

 

24

*

18.171.095.538

 

25

Şişecam

18.058.686.000

 

26

Selçuk Ecza

17.808.667.101

 

27

Vestel Elektronik 

17.174.123.000

 

28

İskenderun Demir Çelik

16.453.358.365

 

29

Şok Marketler

16.051.963.222

 

30

Kibar Dış Ticaret 

15.116.627.860

 

31

Vodafone 

15.100.000.000

 

32

JTI Tütün Ürünleri Pazarlama

15.032.539.443

 

33

Mercedes-Benz Türk 

13.861.490.342

 

34

Hyundai Assan Otomotiv 

13.399.329.522

 

35

Aselsan 

13.012.551.000

 

36

TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay

12.855.429.724

 

37

TGS Dış Ticaret

12.406.438.678

 

38

Coca-Cola İçecek

12.245.010.000

 

39

Petkim

11.672.220.000

 

40

Limak İnşaat 

11.259.126.740

 

41

Pegasus Hava Taşımacılığı

11.025.224.523

 

42

Enka İnşaat 

10.733.112.000

 

43

Tekfen İnşaat 

10.536.710.000

 

44

Aygaz

10.211.013.000

 

45

BSH  Ev Aletleri

9.927.522.556

 

46

*

9.916.507.760

 

47

Doğuş Otomotiv

9.844.133.000

 

48

*

9.809.233.003

 

49

Hayat Kimya 

9.700.000.000

 

50

Otokoç

8.662.994.000